تحقیق دانش اموزی

بيمارى ورم پستان و بهداشت پستان دام

بيمارى ورم پستان و بهداشت پستان دام

مقدمه
واژه ورم پستان به التهاب غده پستانى بدون توجه بعلت آن اطلاق ميشود که بوسيله تغييرات فيزيکى شيميائى ومعمولا ميکربى شير وهمچنين تغييرات حاصل از بيمارى در بافت غده پستانى مشخص ميشود

مهمترين تغييراتيکه در شير ايجاد ميشود عبارت است از:

تغيير رنگ وجود لخته و پيدايش تعداد زيادى لوکوسيت ( گلبول سفيد)با علا ئم تورم گرمى درد وسفت شدن غده پستانى که بوسيله آزمايش ظاهرى شير ميتوان آ نها راتشخيص داد . موارد زيادى از ورم پستانها را بسهولت نميتوان مشخص کرد بطوريکه داراى نشانيهاى درمانگاهى نيستند (ورم پستان مخفى) دراين نوع ورم پستانها به آزمايش غير مستقيم يعنى شمارش گلبولهاى سفيد متوسل ميشوند

اپيدميولوژى :
ورم پستان درتمام حيوانات پستاندار ماده بروز ميکند ولى در گاوهاى شيرى داراى اهميت اقتصادى است وآنهم بعلت خساراتى است که به صنعت توليد شير وفرآورده ها ى آن وارد مى شود . البته در اثر بيمارى ورم پستان تلفات دامى نيز وجود دارد لکن زيا ن اقتصا دى آ ن مربوط به تلفا ت به تنها ئى نيست بلکه کاهش مقدار شير پستان مبتلا و اختلال در فر آورى شير عمده ترين خسارات را تشکيل ميدهد . از جمله خسارات ديگر آن انتشار ورم پستان در ساير دامها ى گله وبعضا ايجاد گلو درد استرپتوکوکى ويا سل و بروسلور در انسا ن است
شيوع بيمارى ورم پستان در اغلب کشورهاحدود ۴۰ در صد است که در بعضى از کشورها تا ۲۵ در صد آنرا کاهش داده اند .

بطور متوسط ابتلا هر کارتيه (قسمت ) از پستان به بيمارى سبب کاهش ۸ درصد توليد شير آن کارتيه ميگردد ويطور کلى در يک گاو مبتلا سبب کاهش ۱۵ در صد از توليدشير ميشود. ازطرفى زيان حاصل از تغييرات ترکيب شير مثل کاهش چربى کاهش کازئين ولاکتوز و افزايش سرم شير وپروتئين ها وافزايش کلرور ها نيز بايستى در نظر گرفت .

عوامل ايجاد ورم پستان :

ميکربها يکى از عوامل ايجاد ورم پستان هستند اما بتنهائى بعنوان عامل اوليه اورام پستان نميباشند در بعضى موارد از شير هاى بظاهر سالم هم ميکرب جدا ميشود عوامل ايجاد ورم پستان عبارتند از

۱-عوامل مستعد کننده ۲-عوامل عفونى

عوامل مستعد کننده :

الف-جراهاتيکه در سر پستانها يا پستان ايجاد ميشود

ب- روش نگهدارى (مديريت بهداشت جايگاه .مديريت بهداشت شير دوشى(

پ-حساسيت مربوط به توارث

ت-روش تغذيه :

۲-عوامل عفونى

استرپتوکوک ها مثل استرپتوکوک آگالاکتيه استرپتوکوک اوبريس وديسگالاکتيه وفکاليس

پنومونيه

استافيلوکوک ها اورئوس

کلى فرمها اشرشيا کلى اسفروفوروس نکروفوروس يا فزى فرمهاکورينه باکتريها پيو ژنس وبويس
سودو مونا س ها

مايکو باکتريومها توبر کولوسيس (سل(

ميکو پلاسما آگالاکتيه واريته بويس

قارچها کانديدا کريپتو کوکوس تريکوسپرون

باستثنا سل که از طريق خون انتشار مييابد در ساير موارد عفونت پستان اغلب از طريق مجراى

ستان انجام ميگيرد . عفونت در ابتدا بصورت التهاب مشخص ميشود ولى تا بروز التهاب سه مرحله وجود دارد

۱-هجوم

 ۲- عفونت

 ۳- التهاب

هجوم مر حله ايست که ميکرب از خارج سر پستانها به مجارى شير نفوذ ميکندعفونت مرحله ايست که ميکرب رشد ميکند و بافت پستانى را مورد تهاجم قرار ميدهدالتهاب نتيجه رشد ميکرب و افزايش آ ن وتخريب بافت پستانى و نفوذ گلبولها ى سفيد يا لکوسيتها جهت دفع عفونت ميباشد مرحله هجوم

الف- دراين مرحله بستگى به حضور وتعداد باکتريها ى مولد بيمارى در محيط شير دوشى که معمولا بوسيله مبتلا کردن هر يک از قسمتها ى چهار گانه پستان وميزان آ لودگى پوست و سرپستانها سنجيده ميشود

ب- تعداد دفعا تى که سر پستانها ى گاو بويژه نوک آ نها با اين باکترى ها آ لوده ميشوند که وابسته به ميزان رعايت بهداشت در هنگام شير دوشى ميباشد

ج- ميزان ضا يعا ت اسفنکتر سر پستانها که ورود باکتريها را در مجارى آ نها آ سان ميکند و بستگى به ماشينها ى شير دوشى وميزان کردن نگاهدارى ودرست کار کردن ماشين شير دوشى ومراقبت از سرپستانها دارد

د- وضع اسفنکتر۰سر پستانها بويژه در مرحله پس از شير دوشى که عضلات اسفنکتر در استراحت ميباشند وشل بودن اسفنکترها سبب ميشود هجوم ميکربها را هم در نتيجه مکيدن و هم بواسطه تکثير ميکربى به داخل آ سا ن سا زد

ذ- حضور مواد ضد ميکربى در مجرا ى سر پستانها .۲- مرحله عفونت

الف- نوع ميکرب که قدرت آ نرا در تکثير در شير مشخص ميکند

ب- حساسيت ميکرب عامل در برابر آ نتى بيو تيکها ى مورد استفاده که ممکن است مربوط به

قاومت طبيعى ويا اکتسابى ميکرب در نتيجه مصرف نا مناسب آ نتى بيوتيکها حاصل شده باشد.

ج- وجود مواد حفاظت کننده در شير (مواد ايمنى زا ) که ممکن است طبيعى باشند يا در نتيجه عفونت قبلى ويا مايه کوبى توليد گردند .

د- وجود تعداد زيادى لوکوسيت که در نتيجه تورم پستان قبلى ويا ضربه ها ى فيزيکى باشد.
ذ- مرحله شير وارى که عفونت در مرحله خشک شدن پستان با سهولت بيشترى صورت مى گيرد زيرا در آ ن مرحله عمل فيزيکى سيلا ن وخروج شير همراه با عفونت وجود ندارد .

۳-مرحله التهاب

الف- بيمارى زائى وقدرت هجوم ميکرب .

ب- ميزان حساسيت بافت پستان به ميکرب که ممکن است از مقاومت در نتيجه وجود پادتن ثابت بافت تا حساسيت شديد در اثر عفونت قبلى تغيير کند .

در مرحله هجوم بهتر از مراحل ديگر ميتوان با توجه به پرستارى و بويژه بکار بردن روشهاى بهداشتى خوب از ميزا ن اشاعه تورم پستان کم کرد .

نشانيها ى بيمارى ورم پستان

برحسب حدت وشدت ميکرب که به پستان هجوم کرده باشد نشانيها ى بيمارى متفاوت است التهاب شديد (حاد) فوق حاد که با مسموميت خونى (سپتى سمى ) وبا واکنش عمومى همراه است يا بصورت التهاب نامشخص (تحت حاد ) يا مخفى ويا مزمن که بتدريج بافت پستان فيبروزى وسفت ميشود ظاهر ميشوددراين حالات بستگى به نوع ميکرب نشانى متفاوت است
ورم پستان محفى (تحت حاد(

در اين نوع ورم پستان وضع ظاهرى شير سالم وعادى بنظر ميرسد ودر دام هيچگونه علائم بيمارى بصورت ظاهرى ديده نميشود لکن در ترکيبات شير تغييرات زير ديده ميشود
-افزايش گلبولها ى سفيد و سلولها ى بافت پستان يا سلولهاى سوماتيک Somatic cell(sc)
-کاهش چربى شير

-کاهش کازئين

-کاهش لاکتوز

-افزايش سرم شير

-افزايش کلرورهادر شير

-افزايش گليکوژن

کاهش توليد شير

در اين مرحله بعلت عدم تشخيص وتوجه نداشتن دامدار به بهداشت شير در اتاق شير دوشى و توام دوشيدن دامها ى سالم وبيما ر سبب اشاعه بيمارى به ساير گاوها ميشود بطوريکه ظرف مدت کوتاهى ۵۰ در صد گله به اين نوع ورم پستان مبتلا ميشوند .

ورم پستان مزمن

اين حالت ورم پستان نيز از نظر دامدار تا حدودى نا مشخص است اما اگر دقت شود و آ زما يش ورم پستان استريپ کاپ انجام شود وجود لخته هائى در شير مشخص کننده بيما ريست و تغييرات ترکيبا ت شير نيز مانند ورم پستان تحت حاد يا مخفى است اما پيشرفته تر در اينجا سرم شير افزايش يافته و کلرورها افزايش بيشترى دارند . اين نوع ورم پستان معمولأ به درما ن جواب نميدهد در صورت نگهدارى گا و در گله سبب پيشرفت بيما رى و سرايت به سايرين ميشود و بايستى دام آلو ده حذف وبه کشتارگاه اعزام شود .

ورم پستان حاد :

در اين حالت پستان داراى التهاب و تورم است واطراف پستان گرم ودام هم تب دارد. در هنگام دوشش دام پاها را بر زمين مى کوبد واحساس ناراحتى ميکند شکل ظاهرى شير نيز تغيير ميکند داراى مايع سبز رنگ و رگه ها ى خون ولخته ها ى فراوان است درآزمايش استريپ کاپ براحتى ميتوان پى به بيما رى برد .گاو بى اشتها وناراحت است . اين گا وها را بايستى بادستگاه شير دوشى تک واحدى و در پايا ن شير دوشى بطور جداگانه روزانه حد اقل سه مرتبه دوشيد تا عفونت در پستان سبب ضايعه پستانى نشود دام را تحت مراقبت دامپزشک قرار ميدهند .شير دوشيده شده به فاضلأب ميريزند وهر دفعه دستگاه را ضد عفونى ميکنند.

ورم پستان فوق حاد :

اين نوع ورم پستان نيز مانند ورم پستان حاد مشخص ودام تب دار وبيما ر پستان دارا ى التهاب است گاو بعلت درد شديد اغلب موارد اجازه شير دوشى نميدهد شير سبز رنگ وداراى رگه ها ى خون و لخته ميباشد . سريعا بايستى گاو تحت مراقبت جداگانه قرار گيرد بعضا بعلت کم توجهى ودر اثر نفوذ عفونت به خون سبب سپتى سمى ميشود و دام تلف مى گردد.

 
تشخيص آزمايشگاهى وررم پستان :

به سبب تغييرات شيميائى که در شير ورم پستانى بوجود مى آيد و تاثيردرسيستم فرآورى و پاستوريزاسيون شير ها ى ورم پستانى و بدنبا ل آ ن گا وها ى آلو ده بايستى شنا سائى شوند .
از آنجائيکه بر رسى آزمايشگا هى تعداد زيادى از نمونه ها ى شير گران تمام ميشود توجه زيادى به آزما يش هاى صحرائى بر پايه شناخت تعييرات فيزيکى وشيميائى شير ميشود البته اين آزمايشها غير مستقيم ميباشد وفقط وجود التهاب وتعييرات ظاهرى شير را نشان ميدهند و يک آ زمايش هدايت کننده تلقى ميشوند . بدنبال آن بايستى آ زمايش ها ى تشخيص ميکربى و شمارش ميکربى وآ زمايش هاى حساسيت در مقابل دارو ويا وجود آ نتى بيوتيک وآ زمايش هاى تشخيص قارچ انجام شود .

آزمايش استريپ کاپ :

چنانکه ملأحظه شد در ورم پستانهاى حاد يکى از علأئم بيمارى وجود رگه ها ى خون ولخته و دلمه همراه با سرم سبز رنگ در شير است .قبل ار آنکه دستکاه شير دوشى را بدام متصل کنيم بايد چند مرتبه جريان شير هر کارتيه را روى صفحه سياه فنجان بريزيم تا عوامل غير طبيعى شير مشخص شود . آزمايش ورم پستان بروش کاليفر نيائى : California mastitis test – C M T

اين آزمايش تشخيص گاوهاى مبتلأ به ورم پستان مخفى است . در اين نوع ورم پستان چنانکه ملأ حظه شد شير از نظر ظاهر ى سالم و طبيعى بنظر ميرسد و هيچگونه علأ ئم بيمارى در گا وممکن است مشخص نباشد ا ما با ريختن مقدارى شير درظرف چهار قسمتى از (هر کارتيه در يک قسمت) ورم پستان را تشخيص ميدهيم .

پس از اضافه شدن شير آنرا بمدت ۱۰ الى ۲۰ ثانيه بطور مورب تکان ميدهند تا با معرف مخلوط شود پس از اين مدت در صورت وجود ورم پستان شير لخته و بريده ميشود . هر چه مقدار وغلظت لخته بيشتر باشد شدت ورم پستان و وجود مواد بافتى وگلبولها ى سفيد بيشتر است .

سه روش متفاوت براى اندازه گيرى سلولهاى سوماتيک وجود دارد :

۱–روش مستقيم : در اين روش ۰۱/۰ ميلى ليتر از شير رادر يک سانتى متر مربع از سطح لام مخصوص شمارش سلولى پخش ميکنند و آنرا خشک و رنگ آميزى ميکنند سلولها ى رنگ شده زا با شما رش گر دستى شما رش مى کنند.

۲-روش کولتر : اين روش در اثر عبور سلولها ى سوماتيک از روزنه الکتريکى (الکترود) ايجاد نوسان ولتاژ ميکند وبازائ هر نوسان يک شمارش از شمارش گرى که متصل به الکترود است ثبت ميشود در اين روش ابتدا سلولها توسط فرمالين تثبيت ميشوند .

۳-شمارش توسط دستگاه فو سوماتيک: مقدار معينى شير از اين دستگاه عبور ميکند که با يک بافر ورنگ فلوئورسنت مخلوط ميشود و ‌د. ان. ا هسته سلولها ى سوماتيک را هاى لايت ميکند و يک لأم که بر روى صفحه دوارى قرار دارد دراثر نور ايجاد شده انها را ثبت ميکند و يک کنترولر تعداد سلولها را در هر ميلى ليتر مشخص ميکند .

کشت ميکربى :

روش آ زمايش دقيق و وقت گير است که بايستى قبل از اتصال دستگاه شير دوشى به کارتيه ها به وسيله يک لوله آزمايش استريل درب دار از هر کارتيه مقدار ۳۰ تا ۱۰۰ سى سى شير بر داشت .
قبل از نمونه گيرى بايد پستان و نوک کارتيه ها را شستشو داد و با الکل ۷۰ درجه نوک پستان را ضد عفونى کرد ه و مستقيما از هر کا رتيه بطور جدا گانه شير بر داشت .
پس از نمونه گيرى بايستى سريعا نونه را در کنار يخ به آزمايشگاه ارسال نمود تا شير در آنجا کشت و آنتى بيوگرام گردد

خسارات ناشى از ورم پستان

۱-کم شدن توليد شير

۲- هزينه هاى درمان

۳- دور ريختن شير حاوى باقى مانده دارو در حين درمان

۴- احتما ل از بين رفتن يک يا چند قسمت پستان و يا حذف دام

۵- هزينه هاى کا ر گرى و دامپزشکى

مهمترين خسارت از طريق کم شدن شير تا حدود ۱۵-۸ درصد در طول ۷ ماه دوره شير وارى است . اگر اين بيما رى در ۲۰ در صد گله وجود داشته باشد خسارت وارده به دامدار ۷۰ در صد ساير هزينه هاست .

هزينه ورم پستان حاد شامل ۱۴ در صد مرگ و مير ۸ درصد شير دور ريخته شده ۸ در صد درمان است.
هزينه ورم پستان مخفى ۷۰ در صد بعلت نا شناخته بودن و کا هش شير در طول دوره شير وارى است

پيشگيرى ورم پستان در گاو :

ورم پستان ناشى از يک سلسله نارسائى ها و سوء مديريت وعوامل محيطى نامطلوب است . عدم موفقيت در ريشه کن کردن ورم پستان نشانه عدم کفايت روش هاى کنترل وپيشگيرى است . کنترل وپيشگيرى تنها يک عمل نيست بلکه سيستمى است پيچيده و مخلوطى از کليه اقدامات بهداشتى ومحيطى که بايد قدم به قدم آنرا انجام داد اين اقدامات بايستى اقتصادى ودر شرايط مختلف محيطى و مديريتى قابل اجرا باشد . نظر باينکه توجيه پيشگيرى بيمارى ورم پستان فقط با توجه به جنبه هاى اقتصادى ميباشد ، لذا هر برنامه اى که بدين منظور تنظيم ميشودبايد متکى برعملى بودن آن در گاودارى معينى باشد بطور کلى پيشگيرى در سطح يک منطقه هدف انجام شدنى نيست و برنامه هاى ملى فقط ميتواند بصورت محرک و کمک به گاوداران ويژه اى باشد که بخواهند در برنامه شرکت کنند.

از بين بردن منبع عفونت و همچنين کاهش حساسيت غده پستانى وجلوگيرى از سرايت بيمارى در يک کارتيه به کارتيه هاى ديگر با هدف برنامه پيشگيرى ورم پستان باشد. اگر از طرق بهداشتى باورم هاى مخفى مبارزه شود تجربه چنين نشان داده است که خود بخود ورم پستان حاد نيز تحت تاثير قرار ميگيرند و درصد وقوع آن پائين مى آيد ولى عکس آن صحيح نيست و مبارزه عليه ورم هاى حاد هيچگاه نميتواند گله را از آلودگى ثانوى مصون دارد. آنچه امروز براى پيشگيرى و کنترل ورم پستان بکار ميگيرند روش هاى زير است .

روش اول : پيدا کردن دامهاى مبتلا از طريق يک همه گردى در گله ويا از طريق دفاتر رکورد گيرى و بيمارى يابى جهت مشخص کردن اورام پستان حاد در اين روش ميتوان تا حدى با بيمارى مبارزه نمود اگر چه ممکن است از اين طريق به سطح آلودگى گله پى برد ولى منشاء ‌بيمارى را نمى توان مشخص کرد اين روش در دامداريهاى بزرگ بخاطر هزينه زياد عملى نيست واز معايب آن پنهان ماندن ورم مخفى در گله را ميتوان نام برد. اکثر دامداران فکر ميکنند که با اين روش ميتوان ورم پستانهاى موجود درگله را کشف کرد.

روش دوم : در اين روش صرف نظر از اينکه بيمارى در گله باشد و يا نباشد و ياميزان آلودگى آن درچه سطحى قرار گرفته باشد اقدام به يک سلسله عمليات بهداشتى مى کنند . اين روش که دراکثر دامداريها صرفنظر از کوچکى وبزرگى قابل اجرا است و ديگر نياز به دانستن نوع ميکرب منبع آلودگى نيست اساسا” از ۵ قدم اوليه تشکيل شده است که بعنوان زير بنائى براى از بين بردن آلودگى موجود و آلودگى ثانوى پشنهاد ميشوند.

قدم اول :‌ اطلاع دقيق از نحوه کار سيستم شير دوشى موجود و فراگرفتن راههاى صحيح و طرز کار با دستگاه .

هر دستگاه شيردوشى از قسمتهيا زير تشکيل شده است:

۱- پمپ خلاء ۲- صافى هوا براى گرفتن بخار موجود در لوله هاى شيردوشى . ۳- مخزن شير مندرج ۴- ضربان يا پولساتور ۵- خرچنگى ۶- فنجانک شيردوشىخلاء همواره در قسمت داخلى فنجانک ها وجود دارد وفقط خلاء‌موجود در اطرف لاستيکها ست که متناوبا” با هوا عوض ميشود.

قدم دوم : ضد عفونى هر روز ه دستگاه شيردوشى پس از هر شيردوشى و ضد عفونى کردن سرپستان باترکيبات يد دار پس از هر دوشش عمل ضد عفونى سرپستان ها ميتواند توسط دستگاه اتوماتيک و سريع صورت گيرد.

متاسفانه بجز تعداد معدودى از دامداريها توجه خاصى باين امر نمى کنند و کارگر شيردوشى غافل از اينست که حتى يک قطره شير باقيمانده در نوک پستان که از طريق دست خود او ويا دستگاه شيردوشى از دام ديگرى منتقل شده است مى تواند براحتى از مجراى نوک سرپستان عبور و آن را آلوده کند.

ماده ضد عفونى با مقدارى گلسيرين با مواد چربى بر روى پستان سدى را بوجود مى آورند که از نفوذ باکتريها بداخل جلوگيرى مى کند.

قدم سوم : بمحض مشاهده ورم حاد در گله بلافاصله دام مبتلا را جدا ودر محلى جداگانه (‌ترجيحا”‌ بيمارستان )‌ در روى بستر ى خشک همراه با کلش يابستر ضد عفونى شده توسط آهک منتقل نمائيد واز طريق دامپزشک آزمايش هاى تشخيص نوع ميکروب انجام و آنرا مداوا کنيد.
قدم چهارم : تزريق بعضى مواد درمانى هنگام خشک کردن کاملا” ‌ضرورى است چه اغلب دامها (بيش از ۷۰ درصد ) اگر دراين دوره مداوا نشوند مبتلا به ورم پستان خواهند شد.
قدم پنجم : اگر درمانهاى دامپزشک ومداوا ها پاسخ نداد احتمال وجود ورم پستان مزمن ميرود و براى جلوگيرى از سرايت بيمارى به ساير گاوها حتما” دام مزبور را بايستى حذف يا سرپستان آلوده را توسط يک محلول خشک کننده شير آنرا خشک کرد در صورتيکه دام ارزش توليد مثل دارد ميتوان توسط عمل جراحى پستان را برداشت .منحصر ا”جهت توليد گوساله از آن استفاده کرد.

نکات بهداشتى مهم براى جلوگيرى از ابتلاء ‌ورم پستان

چهار سد مهم شامل پوسته مقاوم سر پستان ، ماهيچه هاى اطراف نوک پستان ماده کراتينى و دفاع طبيعى توسط گلبولهاى سفيد بطور طبيعى و با رعايت اقدامات سبب پيشگيرى ازورم پستان ميشود.
مسئله مهمترى که کارگر شيردوشى از طريق اقدامات بهداشتى بايستى انجام بدهد تا ميکرب ها از يک سر پستان به بقيه ويا ساير دامها منتقل نشوند از اهميت خاص برخورداراست قبل از شيردوشى حتما” دستهاى کارگران بايستى شسته و ضد عفونى شود دراغلب آزمايش ها انتقال آلودگى حدود ۵۰ درصد از طريق دست هاى آلوده کارگر شيردوش قبل از شيردوشى و حدود ۱۰۰ درصد از طريق همان دست ها حين شيردوشى گزارش شده است . استحمام هر روزه کارگران کمک مهمى علاوه بر رعايت بهداشت شيردوشى در سلامت خود آنهاست استفاده از چکمه و لباس کار مخصوص در شيردوشى از انتقال بيمارى به داخل وانتقال بيمارى به خارج شيردوشى جلوگيرى ميکند.

استفاده از دستکش هنگام شير دوشى وشستشو و ضد عفونى مرتب دستکش ها انتقال بيمارى را ۲۰درصد کاهش ميدهد.

قبل از شيردوشى پستانها بايد دقيقا” شسته و ضد عفونى شوند .شستشوى پستان قبل از شيردوشى براى ازبين بردن فضولات و همچنين براى عمل رگ کردن صورت ميگيرد .اگر شستشو خوب صورت نگيريد بجاى ازبين بردن عفونت وميکرب ها به اشاعه و رشد آنها کمک مى کند . دريک آزمايش نشان داده شد که استافيلوکوک ها بعداز اينکه دستمال ماساژ پستان آلوده مدت سه دقيقه در محلول ضد عفونى قرارگرفت باز هم زنده مانده بود . استرپتوکوک آگالاکتيه مدت هفت روز بعد از مصرف از روى يک دستمال که در گوشه سالن شيردوشى افتاده بود بدست آمده . دستمال مزبور را مدت ۵ ساعت در هيپو کلريت ۲ درصد قرار دادند که بعد از مدت مزبور هنوز ميکرب فعاليت خود را ازدست نداده بود.

براى کم کردن اين قبيل آلودگيها کاربرد دستمالهاى يکبار مصرف يا حوله هائى که پس از يکبار مصرف در حرارت ميکربشان کشته شود موثر است .

براى جلوگيرى بيشتر از اشاعه ميکرب ها گرفتن و خشک کردن آخرين قطره آب قبل از وصل دستگاه شيردوشى مهم است .يک قطره آب حاوى ميليون ها ميکر ب است که مى تواند هر لحظه از مجراى سرپستان وارد شده ويا ازطريق دستگاه شيردوشى ديگر دامها را آلوده نمايد.

ضدعفونى فنجان هاى دستگاه شيردوشى

فنجان هاى دستگاه شيردوشى دائما” از دامى باز شده وبه دامى ديگر بسته مى شود اين عمل ميتواند سريعا” آلودگى را درگله اشاعه دهد . بنابراين ضد عفونى کل دستگاه در موقع تعويض از دامى به دام ديگر اگرچه تمامى شيرآنها سالم باشد در جلوگيرى از رشد باکتريها موثرمى باشد براى اينکار يک ظرف پر از آب در کنار شيردوشى قرار ميگيرد و پس از هر دوشش و جدا کردن خرچنگى آنها را در ظرف آب محتوى ضد عفونى با آب پاکيزه قرار داده و آنرا شستشو ميدهند سپس ظرف آب را تخليه ومجددا” پر ميکنند .روش خودکارى هم وجود دارد که بمحض قطع خلاء خرچنگيها از يک لوله آب جهت شستشو ى آنها استفاده شود .

ضد عفونى سر پستانها :

ضد عفونى سر پستان ها با يک ماده ضد عفونى يد دار امرى ضرورى است براى چسبيدن مواد ضدعفونى به سر پستان از کمى گليسيرين بالا نولين استفاده ميشود که پوست را نيز مرطوب نگاه ميدارد واثر ضد عفونى کننده را نيز ازبين نخواهد برد . ارزش اين ضد عفونى تا حدى است که گاهى ميتواند ورم پستانهاى مخفى را از بين ببرد ويا تا يک سوم از کل عفونت ها بکاهد.

شتشوى سالن شيردوشى :

پس از هر شيردوشى علاوه بر آنکه از طريق سيستم CIP لوله ها و دستگاههاى شيردوشى را شستشو و ضد عفونى ميکنند بايستى کف و ديواره هاى سالن شيردوشى و کليه ظروف را شستشو و ضد عفونى کرد.

تغذيه دام خارج از شيردوشى

از آنجائيکه پس از شير دوشى سرپستانکها و اسفنکتر وماهيچه هاى آن دراثر ترشح هورمون اکسى توسين ودوشش شير شل ومجراى پستان باز است پس از خاتمه شيردوشى نبايستى اجازه داده شود که گاو بخوابد زيرا در اثر تماس با کف اصطبل وکود سبب نفوذ عوامل عفونى بداخل مجرا وآلوده شدن پستان ميشود . براى جلوگيرى از خوابيدن گاو ها را با مواد غذائى سيلو شده با کنسانتره پروتئين دار با يونجه ويامواديکه مورد علاقه گاو باشد تغذيه ميکنند تا مدت يکساعت گاو سرپا باشد.

از بين بردن کامل عوامل بيماريزا

۱- بستر دام را هميشه بايدخشک نگاه داشت. اگر محيط گاودارى مرطوب است استفاده از خاک اره مضر است و بايد ازکلش که جاذب الرطوبه است استفاده شود.

۲- ضد عفونى بعد از شيردوشى لازم و ضرروى است

۳- بعد ازدوشيدن دام ها را توسط ريختن غذا درآخور حداقل بمدت يکساعت سرپا نگاه داريد.

۴- بيرون بردن دام براى مدت کوتاهى از سالن وانتقال آنها به يک مرتع غير آلوده جهت هوا و آفتاب خوردن اصطبل وسالن ها در از بين بردن ميکرب موثر است

۵- گوساله ها را بايد در باکس هاى انفرادى جداگانه پرورش داده وبا سطل وپستانک دستى شير داد تا از ليسيدن پستانها وتثبيت آلودگى روى بافتهاى پستان جلوگيرى شود.

اقدامات مهم و لازم براى دفع آلودگى :

۱- عوامل غير بهداشتى در اطراف دام ومحيط را ازبين ببريد.

۲- روش دوشيدن و ضدعفونى دستگاه ماشين شيردوشى را تصحيح کنيد.

۳- گاوهاى بيمار را جدا کرده و آنها را درآخر شيردوشى ودر صورت امکان با دستگاه تک واحدى بدوشيد و دستگاه را ضد عفونى کنيد

۴- پس از پايان دوره شيروارى بايد با آنتى بيوتيک خشک کننده شير گاوها را خشک کرد .
۵- دامها ى بيمار مزمن وغير قابل درمان را بايدحذف و به کشتارگاه اعزام کرد.
۶- در روش دوشش با دست براى لطمه نزدن به سرپستان بايد روش صحيح شيردوشيدن را ياد گرفت.

نتايج حاصل از پيشگيرى واقدامات بهداشتى :

۱- تعداد دام مبتلا به ورم پستان حاد کمتر ميشود.

۲- شيربخاطر عفونت دور ريخته نميشود.

۳- هزينه درمان ودارو و دامپزشک کمتر است .

۴- شير بهداشتى و باجايزه بيشتر تامين ميشود (‌افزايش درآمد)

بيمارى ورم پستان و بهداشت پستان دام

منبع: سایت انشاء باز

مشاهده بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا