انواع زلزله تحقیق کنید
انواع زلزله
- زلزلههای زمین ساختی (تكنونیكی)90 درصد زلزلهها را تشكیل میدهد و شایعترین نوع زمین لرزه است كه ناشی از تكان یا جابجایی قسمتهای مختلف قشر زمین میباشد.
- زلزلههایی كه با آتشفشان در ارتباط هستند (7% از 10%)
- زلزلههایی كه با ریزش فضاهای خالی زمین همراه میباشد. (3% از 10%) مثل ریزش غارهای زیر زمینی).
هر چقدر عمق زلزله زیاد باشد شعال آن نیز زیاد خواهد بود. چنانچه كم باشد (به عنوان مثال در عمق 5 كیلومتری) تنها محدوده كوچكی در سطح زمین تخریب پیدا میكند. یعنی اگر دو زلزله یا بزرگی یكسان را در نظر بگیریم مثلاً یكی 5 كیلومتری و دیگری 50 كیلومتری از سطح زمین، در این صورت زلزله با عمق كم قسمت كوچكی از سطح زمین را تخریب خواهد كرد.
انواع زلزله تحقیق کنید
در حالی كه زلزله با عمیق زیاد در سطح بسیار وسیعی تأثیر میگذارد. ولی به علت این كه در این نوع زلزله (عمیق زیاد) انرژی پخش میشود شدت تخریب آن پایین می‌آید.
پس از این كه زلزله در مركز زمین زلزله ایجاد شد لرزش آن به صورت امواجی به اطراف منتشر میگردد كه میتوان در آن دو نوع موج اصلی و موج فرعی دیگر را تشخیص داد. سرعت این امواج حدود 7 تا 12 كیلومتر در ثانیه است و براساس ویرانگرترین امواجی كه از چند نوع موج حاصل از یك زلزله ایجاد میشوند، در سطح زمین حادث میگردد و قادر خواهد بود خانهها و بناها را خراب كند. زمین لرزه همچنین امواج «بدنه» تولید میكند كه از منبع اصلی مركز زلزله مییاد و با شتابی سریعتر از امواج سطحی از طریق خود زمین میگذرد. یك نوع از امواج بدنه امواج «كمپرسیونال» است كه مانند عبور امواج صدا در هوا از طریق زمین عبور میكند. نوع دیگر موج «متقاطع» یا موج «مطلق» است كه با حركت نوسانی از طریق زمین جامد عبور میكند.
تقریباً 90% زلزلهها علت زمین ساختی (تكنونیكی) دارند و علت آن از حركت صفحات زمین (پلیت تكنونیك) یعنی اعمال فشار از لایهای به لایهای دیگر از زمین، كه موجب تراكم انرژی پتانسیل شده تاحدی كه منجر به شكستن قطعه بزرگی از سنگهای پیوسته و رهایی انرژی میشود. لیتوسفر (پوسته خارجی زمین) تقریباً از 12 قطعه بزرگ زمین تشكیل شده است كه برروی لایه زیرین (طبقه نازك جبه بالایی استوتسفر) شناور است.
اغلب زمین لرزهها در امتداد گسلهای فعال رخ میدهند. از اینرو شناسایی گسلهای فعال و نقشهبرداری از آنها «مناطق لرزه خیز» یا به عبارتی محلهای وقوع زمین لرزههای احتمالی را مشخص میكند. گردآوری اطلاعات در مورد زمین لرزههای گذشته یك منطقه و پیادهكردن آنها به روی نقشه، مناطق خطر را هر چه بهتر مشخص میسازد.
بررسیهای آماری فراوانی رخداد زمین لرزهها در یك منطقه احتمال «دوره بازگشت» زمین لرزه با یك بزرگی مشخص را به دست میدهد. به همین دلیل جداولی جهت بررسی زمین لرزههای ایران و جهان تنظیم گشته است.
به عنوان مثال، اگر دوره بازگشت زمین لرزههای 7 ریشتری یك منطقه صدسال باشد، به این معنی است كه در هر قرن یك زمین لرزه با بزرگی 7 درجه درمقیاس ریشتر ممكن است در آن منطقه اتفاق بیافتد. به این ترتیب هر چه از زمان وقوع زمین لرزه مخرب قبلی منطقه بگذرد، احتمال وقوع زمین لرزه مخرب بعدی بیشتر میشود. از آغاز قرن هجدهم تاكنون بیش از سه میلیارد نفر جان خود را در زمین لرزهها از دست دادهاند.
بررسی آماری زمین لرزههای ایران
برخی از شهرهای بزرگ كشور ما در مجاورت گسلهای فعال ساخته شده‌اند و متأسفانه هر چند مدت یك بار در بخشی از ایران زمین لرزهای مخرب، خسارتهای جبرانناپذیری به بار میآورد. بررسیهای اخیری كه در مورد لرزه خیزی و دورههای بازگشت زمین لرزههای ایران صورت گرفته، نتایج تكان دهندهای را به همراه داشته است. به این ترتیب كه شهرهایی مثل تهران، تبریز، نیشابور، قزوین، كاشان، مشهد و شیراز كه درمناطقی با خطر نسبی بالا واقع شده‌اند و زمین لرزههای ویران كنندهای در آنها به ثبت رسیده است، مدت طولانی است كه فعالیت لرزه خیزی مهمی نداشتهاند.
بررسیهای آماری، دوره بازگشت زمین لرزههای ویرانگر تهران را در حدود 150 سال به دست میدهد. در شهر تهران بخش قابل توجهی از جمعیت كشور و اكثریت امكانات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی متمركز شده است. وقوع یك زمین لرزه به بزرگی زمین لرزه سال 1357 طبس در تهران ویرانی بسیار و زیانهای مالی و جانی فراوانی برجای خواهند گذاشت. جدول 2 از سال 1990 – 1988 مهمترین زلزلههای جهان را به ترتیب از بیشترین تا كمترین تلفات را نشان میدهد.
طی 90 سال گذشته در ایران به طور متوسط در هر 10 سال یك زلزله به بزرگی 6 درجه در مقیاس ریشتر یا بالاتر رخ داده و در همین مدت تعداد 10 زلزله به قدرت بیش از 7 درجه در مقیاس ریشتر اتفاق افتاده است. 97 درصد زیستگاهها در ایران در معرض تهدید زلزله هستند و فقط 3 درصد از مراكز زیستی، خطر نسبی كمتری دارند. جدول 4 زلزلههای بزرگ ایران و پیرامون آن در قرن بیستم را نشان میدهد.
مهمترین پیشبینی زلزله، در چین در ایالات منچوری، در فوریه 1975 بود كه 24 ساعت قبل از وقوع زلزله به مردم اطلاع دادند و مردم خانهها را ترك كردند. ضمناً شعاع عمل زمین لرزه در جدول 3 نشان داده شده است.
شعال عمل زمین لرزه (18)
| شدت در مقیاس ریشتر | شعال احساس خطر (Km2) |
| 9/4-4 | 50 |
| 9/5-5 | 110 |
| 9/6-6 | 200 |
| 9/7-7 | 400 |
| 7/8-8 | 800 |
انواع زلزله تحقیق کنید
منبع: سایت انشاء باز
